Waarom kiezen voor Montessori

1. Rust

Wat je vast opvalt als je een montessorischool of -kindcentrum binnenloopt, is de rust die er heerst. Hoe dit kan? Kort samengevat door zelfredzaamheid. Best een groot begrip, maar in montessoritermen goed uit te leggen en te illustreren. Komt ‘ie.  

Kinderen, hoe klein ze ook zijn, worden getriggerd om zelf aan de slag gaan met tastbaar, uitnodigend materiaal. Veel hiervan is zelfcorrigerend. Zo ontdekken kinderen zelf wat nog niet klopt en kunnen met plezier en vertrouwen verder met hun werk. Kinderen ontwikkelen op deze manier zelfstandigheid. Dat sluit naadloos aan bij Maria Montessori’s bekendste uitspraak ‘Help mij het zelf te doen.’

2. Afspraken en routines

Wat ook bijdraagt aan die rust, zijn duidelijke afspraken en vaste routines. Daar hoort het vouwen van poetsdoekjes, het ophangen van de was bij. Maar ook het verplaatsen van een stoel, bijvoorbeeld. Hoe pak je die op en zet je ‘m handig neer?  Daarnaast is het voor iedereen fijn werken als alles een vaste plek heeft. Zo hoef
je niet te zoeken; vind je alles terug. En als je je bijvoorbeeld afvraagt waarom de jongsten op kleedjes werken. Dit is hun werkgebied waar ze zelf verantwoordelijk voor zijn. Een omgeving die ze delen met andere kinderen. Maar ook zelf leren af te bakenen. Een omgeving, ook, waar ze zelf voor kiezen.

3. Vrijheid in keuzes

Zoals geschetst, is het werken op een kleedje een keuze van het kind. Want dit kan ook aan een tafel. Alleen of met een ander. Volgens Maria Montessori leren kinderen beter als zij de kans krijgen om zelf te kiezen en te ontdekken. Een kind dat montessorionderwijs volgt, leert op een manier die bij hem/haar past. In een voorbereide, verrijkte omgeving waarin het kind zelf zijn activiteiten kiest, zijn werk. Met ruimte om interesses te volgen en vragen te stellen.

4. Voorbereide omgeving

De montessoriaanse voorbereide omgeving is de ruimte, binnen en buiten, waarin het kind geprikkeld en uitgedaagd wordt om lekker bezig te zijn, te leren en zich te ontwikkelen. Met ‘de voorbereide omgeving’ wordt kort gezegd alles bedoeld wat het kind ziet en ervaart.  De ruimte, open kasten, materialen, kleuren… Met een centrale rol weggelegd voor de begeleider.  Want die biedt kinderen de basis om te leren, daagt hen uit om te ontdekken, groeien en onderzoeken.

5. De montessoriaanse begeleider

De begeleider speelt als observator tijdens alle activiteiten in op wat kinderen al spelend, onderzoekend en lerend meemaken en ervaren. Die montessoriaanse begeleider is in staat om ieder kind ruimte, persoonlijke aandacht en feedback te geven. Dat vraagt heel wat van hen. Om dit te kunnen, volgen zij montessori-opleidingen.

6. In- en uitzoomen

Montessori verwoordde het als volgt: ‘Je kunt je niet ontwikkelen zonder de samenleving en de samenleving ontwikkelt zich niet zonder jou.’ Je maakt, kortom, deel uit van een groter geheel.  Hoe meer je weet over de wereld, de samenleving, hoe meer je hier met respect en zorg mee omgaat. Belangrijk dus, voor kinderen, om te leren dat alles met elkaar in verband staat. Door in- en uit te zoomen. Neem de aandachtstafel. Een thema als natuur, de herfst, met blaadjes, eikeltjes en noten, is een mooi vertrekpunt voor het thema tijd.  Waar staan we nu in de seizoenen? En zo verbinden kinderen steeds thema’s als tijd, ruimte, natuur en cultuur.

Samen met anderen

Op de basisschool zitten kinderen van verschillende leeftijden bij elkaar in de groep. In de onderbouw met kinderen van 4-6 jaar. In de middenbouw van 6-9 jaar. En in de bovenbouw van 9-12 jaar. Een heel bewuste keus. Want zo ervaart het kind ook hoe het is om de jongste, middelste of oudste van de groep te zijn. En leert samen te werken met anderen en verschillen onderling te accepteren. Je mag zijn wie je bent.

9. Acht beloftes

Montessorionderwijs stoelt op acht beloftes. Beloftes die we samen, ouders, kind en opleiding waarmaken.  Zodat het kind na zijn of haar schoolperiode bewust is van zijn eigen, individuele groei en ontwikkeling:

1. Ik weet waar ik goed in ben.
2. Ik bewijs wat ik kan.
3. Ik blijf nieuwsgierig.
4. Ik weet wat ik wil.
5. Ik zoek oplossingen.
6. Ik kan kiezen.
7. Ik doe ertoe.
8. Ik werk goed samen.