De NMV heeft de behoefte en het doel uitgesproken om te werken aan gezamenlijke, overkoepelende taal die het werken vanuit de visie van Maria Montessori ondersteunt. Daarom is op zoek gegaan naar overkoepelende taal waar de verschillende netwerken zich in herkennen en zich mee kunnen verbinden. Deze overkoepelende taal (paraplu) doet geen afbreuk aan reeds bestaande taal in de netwerken. Het is een taal die een weergave en beschrijving is van de taal die we dagelijks gebruiken in ons montessorionderwijs. En natuurlijk heeft het zijn wortels in het montessorigedachtegoed. Het streven is dat de lijst jaarlijks geëvalueerd, bijgewerkt en aangevuld kan worden.
Het doel is hiermee elkaar makkelijker en beter te verstaan, zodat het samen leren en onderzoeken verstevigd kan worden in de montessori-instellingen en binnen en tussen de netwerken. Het is taal die ons helpt bij het:
● Professionaliseren van onze mensen
● Ondersteunen van ouders in opvoeden
● Expliciet maken waar wij voor staan en wie we zijn naar buiten toe (bijvoorbeeld als school in een grote niet montessoribschoolbestuur)
Door de projectgroep die hiermee aan de slag is gegaan, is gewerkt vanuit de volgende uitgangspunten:
● De begrippenlijst nodigt uit tot en biedt ruimte voor dialoog.
● We focussen ons op die begrippen die gemeenschappelijk in (het liefst) alle ontwikkelfasen van het kind/de leerling passen: de paraplu.
● We kiezen voor deze eerste lijst begrippen die zowel overkoepelend zijn, als ook specifiek montessori.
● We werken niet in uitwerkingen voor po en vo, maar met een uitwerking naar ontwikkelfasen: 0-6, 6-12, 12-18. Deze koppelen we aan de verschijningsvormen.
● We willen dat dit uiteindelijk een lijst wordt die zoveel mogelijk van bronnen is voorzien. Vooralsnog heeft dit niet de prioriteit. Uiteindelijk kan deze lijst ook steeds meer aangevuld worden met bronnen.
● We onderzoeken, waar mogelijk, wat de werkende principes onder de taal/het begrip is, om op deze manier vanuit het werkende principe naar de uitwerking in de verschillende ontwikkelfasen van het kind/de leerling te kunnen kijken.
● We beschrijven de begrippen die specifiek montessori zijn uitgebreid middels een eenduidig format. Begrippen die ook in het reguliere onderwijs worden gebruikt, maar binnen montessori een andere of specifieke lading of bedoeling hebben, hebben vooralsnog een kortere beschrijving gekregen in het laatste onderdeel van deze begrippenlijst waar het verschil tussen reguliere en montessorionderwijs wordt geduid. In een eventuele doorontwikkeling van deze lijst, kunnen deze begrippen ook volledig uitgewerkt worden om de montessorigelaagdheid nog beter te duiden.
Het bestuur van de NMV roept de instellingen op over deze gemeenschappelijke taal met elkaar in gesprek te gaan.
De ALV heeft op 19 november 2025 ingestemd met de begrippen van de gemeenschappelijke taal.
Alle begrippen van de gemeenschappelijke taal zijn hier te vinden.