Symen van der Zee, lector Vernieuwend Onderwijs
Tijdens de NMV-themadag mocht ik een sessie verzorgen over de toekomst van het montessorionderwijs. Naar aanleiding van verschillende toekomstvoorspellingen gingen we in gesprek over de wenselijkheid van onderwijstrends, zoals meer aandacht voor sociaal emotioneel leren en de inzet van mindfulness. De laatste stelling leverde wellicht de meest interessante dialoog op. Deze stelling had betrekking op de inzet van slimme technologie en dan specifiek de inzet van AI. AI wordt namelijk steeds slimmer en is steeds beter in staat leerlingen te helpen bij het leren. Het kan zelfs al het denken van leerlingen volgen, mogelijke misconcepten identificeren en hierop vervolgens interveniëren. Het kan daarnaast ook uitleggen waarom het leren van bepaalde inhouden belangrijk is, helpen met het voorbereiden van een discussie, feedback geven op een stelopdracht, enzovoorts. Daar komt bij dat het al een goede steun voor de leerkracht kan zijn. Het kan tips bieden over hoe bepaalde leerstof aan te bieden en kan zelfs hele lesopzetten voor je genereren. Om een beeld te krijgen van de mogelijkheden, bekijk dan even dit korte fragment over de AI-tutor Kahnmigo die onderdeel is van de welbekende Kahn-Academy.
Op de vraag of we deze technologie gaan inzetten in ons onderwijs, liepen de meningen uiteen. Van een stellig ‘nee’ tot het antwoord ‘dat doen we nu al’. Meningen en praktijk hierover lopen dus uiteen in het montessorionderwijs. Terwijl we werken vanuit een gedeelde visie. Toch?
Wat betreft de effectiviteit van de inzet van dit soort AI-tutoren is nog maar weinig bekend. De technologie gaat razendsnel en onderzoek vraagt tijd. De eerste studies beginnen nu langzaamaan te verschijnen en suggereren dat het kan resulteren in meer en beter leren. Baillifard, Gabella, Lavenex en Martarelli (2023) hebben een AI-tutor app ingezet bij psychologie studenten. Chat-GPT3 lieten ze vragen destilleren uit bestaand cursusmateriaal en op basis daarvan maakten ze een dynamisch neuraal netwerkmodel van wat de studenten begrepen. Op grond hiervan werden op maat gemaakte toetsjes gemaakt. Studenten die actief met de AI-tutor app hadden geleerd, scoorden maar liefst 15 percentielpunten hoger dan de studenten die zonder hadden geleerd. Dit zou dus weleens enorm kunnen bijdragen aan de effectiviteit van het leren, kansengelijkheid en een mogelijke oplossing kunnen zijn voor het lerarentekort. Tegelijk is het ook altijd de vraag waar het ten koste van gaat. Wat missen we wanneer we vol inzetten op gepersonaliseerd leren met behulp van AI onderwijstechnologie? Wat moeten we vooral niet aan de technologie overlaten? Wat is een montessoriaanse visie op onderwijstechnologie? Gezien het razende tempo waarin de technologie zich ontwikkelt, zouden dit wel eens een zeer urgente vraagstukken kunnen worden de komende tijd. Is slimme technologie iets voor montessori?